فرار از زندان بعثیها
تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۱۲۹۰۰
ضعف عمدۀ فیلمنامه شمارۀ ۱۰، در شخصیتپردازی است. شخصیتهای فیلم متأسفانه، هویت ایرانی ندارند و به اسرای عزیز کشورمان در زندانهای عراق شباهت نبردهاند.
سرویس فرهنگ و هنر مشرق - بعد از فیلمهای پایان خدمت (۱۳۹۲) و ماهورا (۱۳۹۶) این فیلم، سومین ساختۀ حمید زرگرنژاد در سینما محسوب میشود. او که فیلم پایان خدمت را با فیلمنامهای از بهروز افخمی ساخت (و جناب افخمی را از واگذاری فیلمنامهاش به او پشیمان کرد)، برای دو فیلم بعدیاش، خود دست به قلم شد و فیلمنامه نوشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما مشکل بزرگتر جناب زرگرنژاد، در کارگردانی است. لوکیشن فیلم، به اردوگاه یا بازداشتگاه اسرای جنگی در عراق نمیماند. این مکان، یادآور فیلم بازداشتگاه شماره ۱۷ (۱۹۵۳) ساختۀ بیلی وایلدر است (که از تلویزیون هم پخش شده)، مخصوصاً سیمهای خاردار اندک اردوگاه، که به راحتی میتوان از آنها عبور کرد.
در تعاقب فیلمنامه، هویت خاص اسرای ایرانی در بند عراق، انکار شدهاند. حتی واضحاً نقش سیامک صفری، از روی چهره و گریم داستین هافمن در پاپیون ساخته شده، و این خوب نیست. به نظر میرسد که جناب کارگردان سعی داشته که فیلمش را مطابق سلیقۀ مخاطبان جهانی بسازد. استفاده از زیباییشناسی فیلمهای هالیوودی در طراحی دکور و لباس و رنگ فیلم، کاملاً بیثمر از کار درآمده و باعث افول فیلم شده است.
نمیدانم سهم جناب ابراهیم اصغری در مقام تهیه کننده در شکلگیری این اثر چقدر بوده است. فیلم شمارۀ ۱۰، از جهاتی به فیلم سال گذشتۀ جناب اصغری به نام تکتیرانداز (به کارگردانی علی غفاری) شبیه است. هر دو فیلم، بر اساس یک داستان واقعی از دوران دفاع مقدس ساخته شدهاند اما هویت خاص رزمندگان ایرانی، در آنها مغفول است. فضاسازی و رنگ هر دو فیلم با الگوبرداری از فیلمهای هالیوودی بوده. باید تأکید کرد که این عوامل ظاهری، باعث جهانی شدن یک فیلم نخواهند شد. به قول سید مرتضی آوینی، برای جهانی شدن باید وطنی بود، کوروساوا و جان فورد چون بومی بودند، جهانی شدند.
وجه مستند بودن ماجرا نیز روی هوا است. در تیتراژ پایانی نوشتۀ کوتاه و حیرتانگیزی آمده است. جناب کارگردان بدون ذکر نام این اسیر ایرانی، مینویسد: «این مرد» بعد از فرار، دوبارۀ به اردوگاه برگشت و در مرداد ۱۳۶۹ با سایر اسرای ایرانی آزاد شد. یعنی حضرت کارگردان حتی از ذکر نام این اسیر خودداری کرده است! سپس همزمان با تیتراژ، یک فیلم کوتاه بیکیفیت از سخنان یک مرد در حال سخنرانی پخش میشود که ماجرای فرار خود از زندان بعثیها را شرح میدهد. آیا این به معنای مستندسازی است؟!!
جناب کارگردان در کنفرانس خبری خود میگوید که برای این اسیر، نامی انتخاب نشده تا بتوان آن را تعمیم داد!! جل الخالق. این بدترین استدلال برای مستند نکردن فیلم است. در حالیکه خود سازندگان اذعان دارند که در تاریخ اسارت ایرانیها در عراق، فقط همین یک مورد فرار از زندان، ثبت شده است. شاید جناب کارگردان اینطور پاسخ دهد که برای برخی وقایع مرتبط با این اسیر، از برخی وقایع دوران اسارت سایر اسرا استفاده شده است. این هم البته نمیتواند باعث شود که نام اسیر فرارکننده، برده نشود و مخاطب او را نشناسد.
اما از برخی محاسن فیلم نباید گذشت. بازی حسام منظور در نقش احمد (که همراه با مجید صالحی فرار میکند)، خوب و قابل قبول است. مهدی زمینپرداز و بهرنگ علوی (در نقش دکتر بهجت از سران منافقین خلق) برای باورپذیری نقشهایشان تلاش کردهاند. اما بازی مجید صالحی خوب درنیامده. او با الگوی فیلمهای هالیوودی بازی کرده، در حالیکه نقش او باید وطنی میبود.
موضوع فرار یک اسیر ایرانی در دوران دفاع مقدس از زندان بعثیها، ایدۀ جذابی است. اما جناب زرگرنژاد، که هم نویسنده و هم کارگردان اثر است، موفق عمل نکرده. و خطای بنیاد فارابی نیز محرز است. فیلمنامۀ بدون شخصیتپردازی، نباید ساخته شود. نقش آقای ابراهیم اصغری در مقام تهیه کننده، در این خطا محتمل است. چون این فیلم بیش از همه به فیلم قبلی ایشان (تکتیرانداز/ علی غفاری) شبیه شده است.
** امیر اهوارکی
منبع: مشرق
کلیدواژه: جشنواره فجر قیمت سید مرتضی آوینی دوران دفاع مقدس دفاع مقدس بهروز افخمی جشنواره فجر سینمای ایران خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت جناب کارگردان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۱۲۹۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلمسازی در حوزه اقوام یک گام بزرگ است/ اهمیت خردهفرهنگها
به گزارش خبرنگار مهر، امید شمس کارگردان سینما از فضای فیلم کوتاه داستانی برخاسته و با ساخت فیلم سینمایی «ملاقات خصوصی» به شکل جدی وارد سینمای بدنه شده است. او که عضو هیات انتخاب بخش فیلمهای کوتاه داستانی نخستین جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی است، درباره آثار رسیده و سطح کیفی آنها توضیح داد: جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی نخستین دوره را پشت سر میگذارد بنابراین قطعاً اثری منحصراً برای آن ساخته نشده است. در خیلی از جشنوارهها شاهد هستیم زمانی که هویت پیدا میکنند و چند دوره را پشت سر میگذارند، تعدادی فیلم حول محور آنها تولید میشود. ضمن این که بعضی از جشنوارهها به فیلمسازان کمکهزینه میدهند تا با موضوع جشنواره اثر تولید کنند.
وی ادامه داد: بر همین اساس با لحاظ کردن خردهفرهنگهای ایرانی به سراغ انتخاب آثار رفتیم که کار ما را در انتخاب سخت میکرد. خیلی از فیلمسازان، بهخصوص فیلمسازان بومی به هویت و فرهنگ خودشان بدون در نظر گرفتن چنین جشنوارهای پرداخته بودند. ما از این ویژگی استفاده کردیم، چون این که فیلمساز بر اساس قومیت و دغدغه شخصی خود فیلم بسازد از روحیه خودجوش او ناشی میشود. ضمن این که در ذات مردم ایران ویژگی حفظ هویت و فرهنگ مشهود است. گذشته از این فیلمسازی با ساختار بومی همواره جذاب است، هم برای خود مردم و هم برای کشورهای دیگر بنابراین با این معیارها دست به انتخاب زدیم. به این نکته نیز توجه داشته باشید که جشنواره اقوام ایرانی هرچه سالبهسال شناختهتر شود، هدفمندتر گام برمیدارد.
کارگردان فیلم کوتاه «گذر» در ادامه به آثاری که دارای خلاقیت و ویژگی خاصی باشند اشاره کرد و افزود: همیشه این خطر هست که اگر صرفا بخواهید ویژگیهای یک منطقه بومی یا شهری را در نظر بگیرید، فیلمی که میسازید شکل توریستی پیدا کند بنابراین این ویژگی باید در محتوا و قصه باشد. ما آثاری داشتیم که به لحاظ موضوعی با جشنواره همخوان بودند، اما پرداخت خلاق نداشتند و به همین دلیل کنار گذاشته شدند. در این میان آثاری هم بودند که در بستر مورد بحث بهخوبی فضاسازی کرده و خلاقانه کار شده بودند.
این کارگردان در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه فیلمنامه همواره پاشنه آشیل سینمای ایران است آیا در آثار حاضر در جشنواره کیفیت فیلمنامهها خوب بود یا خیر، بیان کرد: متأسفانه این ضعف در سینمای ایران همواره وجود دارد؛ یعنی فیلمنامهای که ایدهآل و راضیکننده باشد، خیلی کم است. از سوی دیگر ما در هیات انتخاب خیلی متمرکز و فنی به بحث فیلمنامه نپرداختیم و صرفا استانداردهای لازم را مد نظر قرار دادیم اما طبعاً در بحث داوری آثار، تمام ابعاد فیلمنامه به شکل متمرکز بررسی و به آن امتیاز داده میشود. وقتی برای یک فیلم از قبل موضوع مشخص میشود، لزوماً نمیتوان آن را اثری سفارشی دانست اما اگر فیلمی عمدتا در همان راستا تولید شود، امکان دارد گاهی به سمت شعاری شدن پیش برود و فیلمنامه هدر شود. فیلمنامهنویسی کار سختی است. ایکاش میشد در جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی، در فاصله برگزاری هر دوره یک بخش آموزش و کارگاههای فیلمنامهنویسی و کارگردانی در نظر گرفته شود تا این بخشها در مسیر تولید فیلمهای با موضوع اقوام تقویت شوند.
وی درباره این جشنواره که توسط موسسه خصوصی فصل هنر و بنیاد ایرانشناسی برگزار میشود، گفت: به نظرم جشنواره اقوام ایرانی باید با برداشتن گامهای بلندتر، بزرگتر شود؛ یعنی چنین ظرفیتی در جشنواره وجود دارد. با ورود بخش سینمای بلند و بینالملل به جشنواره از آنجاییکه این پتانسیل وجود دارد، میتوان فیلمسازان را تشویق کرد دست به ساخت آثاری با موضوع اقوام بزنند. البته اگر این حمایت در بخش ساخت و پخش، چه در داخل و چه در خارج از کشور انجام گیرد، هم به فرهنگ و هنر کشور قوت میدهد و هم مسیر برای فیلمسازانی که دغدغه دارند.
شمس در پایان گفت: امیدوارم نخستین دوره این جشنواره بهخوبی برگزار شود و ارگانهای مختلف پای کار بیایند و این رویداد با حمایتهای ویژه سالبهسال بزرگتر و بهتر شود.
نخستین دوره جشنواره ملی فیلم اقوام ایرانی توسط موسسه فرهنگی هنری فصل هنر و بنیاد ایرانشناسی، به دبیری کمال تبریزی و با شعار «اقوام، ریشه ایرانزمین»، ۲۶ تا ۳۰ اردیبهشت در تهران برگزار میشود.
کد خبر 6080924 آروین موذن زاده